“Eğitim şart”, ama iş yok

İnsanın içine doğduğu sistemi anlamasındaki zorluklardan zaman zaman söz ediyoruz, ama insanın içinde olduğu durumu anlaması ve müdahale etmesi konusunda da bir sorun olduğu açık. Bu saptamanın özeti “olaylar olur, biz bazen gözlemleyebiliriz, ama genellikle etkimiz olmaz” biçimindedir. Günümüzde bu olaylara daha çok medya ve sosyal medya üzerinden tanık oluyoruz, kendi görüşümüzü paylaşıyoruz, ama olay olmaya devam ediyor. Bu ister istemez bizim gözlemci kalmamız dışında etkimizin olamadığı çıkarımıyla sonuçlanıyor. Yaşam da aynen piyasa dinamikleri gibi, kendiliğinden gerçekleşmekten çok piyasanın gizli eli tarafından yönlendiriliyor. Geriye kalanlar gözlemledikleri mevcut duruma kendi olanakları dahilinde katılmaya çalışıyor, katılabiliyor, ama dinamiğin sonucuna dair etkileri fazlasıyla tartışmalı.

Resim: Halay çeken öğrenciler (!) (https://www.fusioneducation.co/wp-content/uploads/2016/01/FusionEd-Graduation-2.jpg adresinden alınmıştır

Resim: Halay çeken öğrenciler (!) (https://www.fusioneducation.co/wp-content/uploads/2016/01/FusionEd-Graduation-2.jpg adresinden alınmıştır

Geçtiğimiz aylarda arkadaşlarımızın bir ihtiyacı üzerine özel üniversitelerin eğitim alanını gözlemleme şansımız oldu. Herkes farkında, sayıları yüzleri bulan özel üniversitelerimiz var. Bu üniversitelerin çoğu ana alanlardan çok yeni oluşturulmuş alanlarda da eğitim verip öğrenci yetiştiriyor, daha doğrusu yetiştirmeye çalışıyor. Diploma almak amacında olan ya da bunu ister istemez bir zorunluluk olarak gören genç nüfusun fazlalığı bir yerde özel üniversitelerin de kuruluş dinamiğini başlatıyor. Eğitimi verilen bölümler içinde hemşire yardımcılığı gibi tanımlanması kolay olmayan alanlar olduğu gibi, aslında kısa süreli yoğun eğitimle kazanılabilecek özellikleri meslek başlığı altında sunan tanımlanmamış alanlar da var. Bu eğitimlerin büyük bir kısmı derslik ve dersi anlatacak biri tarafından yürütülecek şekilde planlanmış, yani özel donanım gerektirmiyor. Ancak mesele “iş becerisine” gelince durum karışıyor, zira uygulamanın zorunlu olduğu (mesela kan almak) alanlar da var. Bu eğitimlerin yıllık bedeli en az 10 bin liradan başlıyor, ortalamada 20 bin lira düzeyinde seyrediyor. Puanı yeten ve imkanları olan da “üniversite mezunu olmak” adına kaydını yaptırıyor.

Özel üniversitede eğitim vermenin sorunları

İşte açmazlar da bundan sonra ortaya çıkıyor, lakin tahmin edilenden daha girift bir sorun yumağı. (1) Öğrenci var, derslik var, ama dersi anlatacak kişi sayısı çok kısıtlı, bu ister istemez mevcut sistemini kurmuş üniversitelerden öğretim elemanı transfer edilerek ya da anlaşmalara gidilerek karşılanıyor.  (2) Teorik anlatım yeterli, ama uygulama olanağı yok, bu açık simülatör, kan alma maketi vb. ile karşılanıp alandaki durumun ne olduğunun görülmesi bir aylık yaz stajına bırakılıyor. (3) Ücretini ödeyerek gelmiş öğrenciler kendinden emin, büyük bir kısmının aslında bu mesleğe ya da iş alanına ihtiyacı yok, okul da bir zamanı dolduran meşgaleye dönüşüyor. Derse sadece bu işten beklentisi olan bir avuç katılıyor, diğerleri kendi dünyalarında, hedef eğitim süresini tamamlayarak diploma üzerinden üniversite mezunu olduğunun kanıtlanması. Çoğunluğun sorunu ilkbahar şenliğinin düzenlenmiyor olması. (4) Ders verenler bu döngünün elbette farkında, özel koşullarda ücretli yapılan bir iş, çıtayı makul bir yere koymak başarısız olan sayısını artıracağından, hiç riske girilmiyor, çıta daha da aşağı çekiliyor.

İkinci, hatta üçüncü üniversiteyi okuyanlar

Yukarıda saydıklarımız işin eğitime dair teknik yönü, oysa esas sorun gençlerin dünya algıları, ortalama kültürleri ve gelecek beklentilerinde ortaya çıkıyor. Erişkinlerin “gençlik okumuyor, ah bizim zamanımızda böyle miydi” eleştirileri her daim vardır, mevcut gençliğin okumak şöyle dursun herhangi bir konuda bilgisi ya da fikri zaten yok. Eğitim çıtasının alçaltılması bir yerde bunun için gerekli, ama çıta alçaltıldıkça seviyeyi ister istemez daha da düşürmek gerekiyor. Çünkü bilgi eksikliğinin sorun oluşturmayacağı kanaati hakim olduğunda, kullanılan kelime sayısı bile ister istemez kısıtlanıyor. Bu koşullardan mezun olanların iş beklentilerinin karşılanması meselesi ise tamamen muamma. Eğitimi ve donanımı nispeten iyi gıda mühendisliği, beslenme diyetetik gibi bölümleri ele alalım, her yıl yüzlerce yeni mezun veriliyor, halbuki çalışabilecekleri iş alanı zaten mevcut değil. Dolayısıyla öğrencilerin önemli bir kısmı iş olasılığı daha yüksek ikinci, hatta üçüncü üniversitelerini bitirmeye çalışıyor. Devlet kadro açmıyor, özel işyeri kurulması olasılığı neredeyse yok, peki işsizlik sorunu nasıl çözülecek?

Dolayısıyla mesele başlangıç paragrafına geliyor, olaylar oluyor, biz gözlemliyor ve kavrıyoruz, lakin müdahil olmak mümkün değil. Durum kendi dinamiğinde şekilleniyor.

4 cevaplar
  1. Seldağ
    Seldağ says:

    Olaylar oluyor evet,gözlemliyoruz evet, kavrıyor muyuz bilemiyorum hocam. Müdahil olmaksa belkide kişinin yaşam tarzını değiştirmesiyle başlıyordur. Toplum dışı kalmak pahasına. Mesela nasıl bir eğitim ve neden ” İŞ ” diye birşey var bu yeryüzünde ? ” İŞ” deyince Atalarımız ne anlıyordu biz ne anlıyoruz ? Acaba tüm bu eğitim sistemlerini bugünki “İŞ” anlayışımızı oluşturmak için mi ürettik diye sorsam garipsenir miyim?
    Eğer düşünmeyen,sorgulamayan,sadece temel fonksiyonlarını yerine getiren bir insan tipi isteniyorsa, bunu isteyenler bilmelidirler ki bu birgün kendileri içinde sorun haline gelecektir.
    Örn. Almanya’da yaşlı ve hasta Bakım Alanında yaşanan uzman personel açığından dolayı, bu mesleği yapmak isteyenler öncelikli olarak desteklenir hatta Kolaylıklar sağlanır. Diyelim ki Almanca sorununuz var kursa gönderilirsiniz. Istenen seviye ağır mı geldi sorun değil bir şekilde siz o sertifikayı alırsınız ancak o seviyenin hakkını verip vermemek size kalmış. Ve sonuçta siz bir diplomam oldu dersiniz ve aslında bu alanda Çalışmaya başlayınca belkide bir hafta bile dayanamazsınız ve diplomanız elinize patlar onca masrafda devlete. Ya da bakıcı yardımcısı olarak eğitim alırsınız. Ve yine alandaki açık Yüzünden eskiden bir yıllık olan bu eğitim şimdilerde 200 saate indirilmiştir. Buda anatomi dersine 2 gün ayrılması demektir. 2 gün aldığınız anatomi dersiyle kendinizi alanda Çalışıyor bulursunuz.
    Ama tüm bunların hiç bir Önemi yok. Çünkü siz sorgulamayan,düşünmeyen,temel fonksiyonlarını yerine getiren ” İŞ” sahibi bir insan olarak vardiyanızı kazasız belasız tamamlayıp evinize dönersiniz. gülünçde olsa size ödenen maaşınızda ” DIPLOMALI”, “İŞ” sahibi, ” FAYDALI” bir birey olduğunuz için mutlu Mesut Yaşar gidersiniz. İşin en komik yanıda sistemin bu şekilde işlemesine sebep olanlar birgün bu bakıcıların eline kalabileceklerini asla düşünmezler.

    Yanıtla
  2. mmetin
    mmetin says:

    ” halbuki çalışabilecekleri iş alanı zaten mevcut değil. Dolayısıyla öğrencilerin önemli bir kısmı iş olasılığı daha yüksek ikinci, hatta üçüncü üniversitelerini bitirmeye çalışıyor. Devlet kadro açmıyor, özel işyeri kurulması olasılığı neredeyse yok, peki işsizlik sorunu nasıl çözülecek?”…..Peki bu keyfekederliğin,azimsizliğin,hedefsizliğin,maymun iştahlılığın bedelini Tr’de kim ödeyip fakirleşiyor?Çözüm gençleri çocukluklarından itibaren üretime katmaktan ve aile işçisi olarak görmeyip bir şekilde adilce aile içi ücretlendirmekten geçer gibi geliyor bana.Zira adilce hakkının verildiğine ve saygı duyulduğuna inanan insan yaptığı işten zevk alır ve işini her daim daha iyi yapmaya ve ileri taşımaya çalışır.İstihdamda kompozisyon Üretim %65,Hizmetler %35 civarında devlet koordinasyonunda ve destekli olmalıdır.Gerisi şimdiki durumdur.

    Yanıtla
    • Ayşe
      Ayşe says:

      Açılan kadroya tamah etme zorunda bırakılıyoruz. Örneğin cezaevine memur, itfaiye eri, park bahçe elemanı vs vs. İnsanlarda maslowun 1.basamağında olunca karın doysun diye çalışıyor maalesef

      Yanıtla
  3. Ayşe
    Ayşe says:

    Kesinlikle katılıyorum size hocam. Filmlerde izliyoruz, örneğin 3idiot ta, film istediğini erteleme hayallerinden vazgeçme mesajı veriyor ve 3 saatliğine inanıyoruz buna. Ama yaşanılan ülkeye ve herkes kendi maddi şartlarına baktığında maalesef bu mümkün olmuyor. Sevdiğin işi yapmıyor, yaptığın işi sevmeye mecbur kalıyorsun. O zaman da verimsiz eleman, tatmin olmayan insan topluluğu ortaya çıkıyor

    Yanıtla

Cevapla

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Ayşe için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir