Genel bir kabullenmedir, sıcak çay da hararet alır, çayın zaten susuzluk giderici bir etkisi vardır. Bunu buzlu halde deneyimlerseniz farkı daha iyi algılarsınız, iç ferahlatıcıdır, bütün mesele “çayın sıcak içileceği” algısının kırılmasıdır. Aslında piyasada ambalajlı soğuk çay var, tüketici böyle bir ürün biçiminin bulunduğunun farkında. Bu tüketim alışkanlığı, buzlu çayı evde hazırlamakla aynı şey olmamanın ötesinde “ürünün hazır alınması gerektiği” gibi bir yanlış algı da oluşturur. Nitekim buzlu kahve olarak adlandırılabilecek içecek de hayatımıza hazır ürün olarak girmiştir. Ancak bu ürünlerin bir önemli özelliği var, tatları standarttır. Standart tat hazır ürünlerin genel özelliğidir. Oysa kendi usulünde bir çay tarifi geliştirerek tat hafızasında yer edinecek özel lezzetler geliştirebilir, yani “annemin buzlu çay tarifi” gibi bir durum söz konusudur.
Nasıl hazırlanır?
Buzlu çay hazırlamak aslında çok basittir, normal çay gibi demleyerek başlanır. Demleme aşaması çay yapraklarındaki yararlı maddelerin suya geçmesini sağlar. Bu maddeler bitki büyümesini uyaran bileşikler içerdiği gibi, vücudun sağlamlaşması için gerekenleri ve hatta aromayı sağlayanları da kapsar. Ancak aynen çay demlemede olduğu üzere, bunun bir süresi vardır. Yani “çay kararma aşamasına geçmemelidir”, yoksa maddeler oksitlenmeye, yani etkilerini kaybetmeye başlarlar, acı tat da bu şekilde ortaya çıkar. Demlenen çay süzülerek başka bir kaba aktarılır ve isteğe göre şeker ilave edilir.
Şeker kısmen tatlandırma, ama kısmen de koruma amacıyla gereklidir. Dahası bazı maddelerin vücuda emilimini de kolaylaştırır. Daha sonra içine limon suyu ilave edilir, bu çayın rengini açar. Limon ince ince dilimlenerek ayrıca da konulur. Limon ilave edilmesi sadece içeriğin korunmasını sağlamaz, gerekli başka maddelerin alınmasına olanak sağlar. Aslında limonun kabuğunun rendelenmesi de bir seçenektir. Sonra da soğumaya bırakılır. Unutulmaması gereken tek şey, buzlu çay buzdolabına çok uzun süre saklanamaz. Bir iki gün içinde tüketilmelidir, sonrasında acıyabilir ya da mayhoşlaşır. Ama zaten bir kere yaptığınızda birkaç saat içinde bitecektir.
Herkes kendi özel tarifini hazırlayabilir
Buzlu çay geleneksel ev alışkanlıklarımızın dışında kalmış bir uygulama biçimidir. Halbuki çaya göre daha serinletici, özellikle de küçük çocukların tercih edecekleri bir seçenektir. Bunu onlarla bir oyun haline getirmek bile mümkündür. Ama kendine ait tarif oluşturmak başka maharet gerektirir. Mesela çayın içine tarçın, zencefil, nane ya da karanfil eklenmesi de bir olasılıktır. Mevsim meyvelerinden şeftali, çilek ya da muz bile aromayı çeşitlendirmek amacıyla eklenebilir. Böylelikle herkes kendine özgü bir tarif oluşturur, işte bu özel anıları da muhafaza eder. Zira koku ve tat insanın ve hayvanların en önemli hafıza birimidir. Siz yaşamınızın bir kesitini bu koku ve tatlar eşliğinde geçirirseniz, yıllar sonra bile aynı tat ve kokuyla karşılaştığınızda anılarınız tazelenir, o günlere geri dönersiniz. Standart tada sahip ürünlerin karşılık bulmasının bir nedeni de olasılıkla budur. Beri yandan siz kendinize özel bir tarif üretir, not eder ve saklarsanız, yaptığınızda aynı günlerin coşkusunu yakalarsınız. Bu nedenle buzlu çay bir kenarda her zaman hazır bulundurulursa o günlerin ayrılmaz bileşeni haline gelir.
Not: Bu yazı yaz rehavetinin son yazısı olsun, Boston Çay Partisi tadında yazılar da yakındır.
